Alleen samen dus

Keynes had gelijk over de stijging van onze welvaart. Helaas bleek zijn voorspelling dat we veel minder zouden werken niet zo accuraat. Terwijl, als we zijn denken volgen, het wel zou kunnen. We zouden betaald werk kunnen definiëren als dat wat zorgt voor wat nodig is. Ziekenhuizen, politie, voedselvoorziening enzovoort. Het zou kunnen gaan over dat wat waarde toevoegt aan de samenleving in de zin van welvaart en welzijn. Daar is niet een heel scherpe grens te trekken. Door het gesprek aan te gaan over wat waardevol is, los van wat het kost, kunnen we een begin maken met een verandering.

Misschien vraag je je af of jij eigenlijk een bullshit job hebt en weet je tegelijkertijd dat je niet zonder kunt. Dat snap ik. Het is ook niet zo dat ik geloof dat je ineens beseft hoe het zit en dan de volgende dag dingen radicaal veranderd. Zo ging het bij mij ook niet. Het is een proces van jaren. Het is nooit af. Ook zoiets. Inmiddels vind ik het prima dat ik in de voor mij goede richting beweeg, zonder dat ik weet wat het eindresultaat zal zijn. Maar dat heeft even geduurd, hoor.

En ik heb ook af en toe een dip. Dat ik even heel zeker weet dat alles mis gaat. Dat ik de verkeerde keuzes gemaakt heb en dat mijn hele leven op zijn kop moet. Door rustig te zijn met dat gevoel, weet ik inmiddels dat het nooit zo erg is. Het resultaat van zo’n dip is meestal één of twee dingen die ik anders wil aanpakken. Door dat te ervaren wordt je weerbaarder. Je laat je niet meer compleet uit het veld slaan door een dip. En je hoeft niet meer krampachtig vast te houden aan alles dat je, in theorie, zekerheid verschaft.

Désanne van Brederode noemt het wankelmoedig. Je bewust zijn van dat wat je kunt en weet èn van dat wat je niet kunt en weet. Om te durven zeggen dat je iets niet weet. Om openlijk te twijfelen. Om te laten zien dat je kwetsbaar bent, ontroerd kunt raken. Als we dat meer zouden durven laten zien, onze wankelmoed, wat zou dan het voorbeeld zijn dat we geven aan anderen?

Ik geloof dat het zal leiden tot meer mensen die luisteren naar hart, hoofd en handen. Die het misschien niet helemaal zeker weten, maar toch de richting gaan volgen die hun hart hen ingeeft. Het zal leiden tot een keuze voor waardevol bijdragen in plaats van zo snel mogelijk zoveel mogelijk schaapjes op het droge krijgen. Het zal wellicht zelfs leiden tot meer omkijken naar en zorgen voor de mensen om ons heen. Allemaal meerdere carrières, waarin je op verschillende manieren bijdraagt. Aan je geluk, aan het geluk van anderen en aan de huishoudpot.

Ik hoop je met dit boek te bemoedigen. Je worstelt niet alleen. Je hoeft niet alleen te worstelen. Verzamel je moed en spreek het uit. Kijk in de spiegel en misschien is je volgende stap wel in een andere richting. Net buiten je comfortzone. Kijken wat er gebeurt.

Ik wens je wankelmoed!